नांगरले चांगले शेत
केली मेहनती मशागत
होऊनि अवकाळी बरसात
अवघे पीक वाया गेले ।।१।।
पुन्हा केली मेहनत
झाकोनि अवघे शेत
येता रोगाचे सावट
अवघे पीक वाया गेले ।।२।।
नशीबा दोष न देता
पुन्हा शेत फुलविता
जनावरें खाऊ जाता
अवघे पीक वाया गेले ।।३।।
नाही नाराजीचा सूर
सातत्यात नाही कसूर
सद्गुरू कृपा पुरेपूर
पीक मोप आले ।।४।।
प्रभु एक तुझ आर्जव आहे
सदा चित्त तव चरणी राहे
विषय सुखाचा त्याग करावा
ध्यास निरंतर तुझा असावा
तव स्वरुपाचा विसर न व्हावा
हाची एक वर मजला द्यावा
प्रभु एक तुझ आर्जव आहे
सदा चित्त तव चरणी राहे
असेल बहु पुण्याचा ठेवा
तरीच होईल प्रभुची सेवा
अहंभाव हा मनी नसावा
हाची एक वर मजला द्यावा
प्रभु एक तुझ आर्जव आहे
सदा चित्त तव चरणी राहे
माणिक मंत्र हा नित्य स्मरावा
भजनी प्रभुच्या देह भिजावा
मनोहर करीतो प्रभुपदी धावा
हाची एक वर मजला द्यावा
प्रभु एक तुझ आर्जव आहे
सदा चित्त तव चरणी राहे
माणिक प्रभूंना करीतो प्रणाम
तुमचे राहो मुखी नित्य नाम ध्रु
अवतार घेऊन कलियुगी
भक्ता तारण्या आले जगी
हात धरून करी प्रभु पैलतीरी
माणिक प्रभूंना करतो प्रणाम १
प्रभु नांदे संगमावरी
दत्त स्थान हे भुमिवरी
श्रीदत्त भिक्षेची झोळी माणिक नगरी
माणिक प्रभुंना करतो प्रणाम २
रिद्धी सिद्धी असून दारी
प्रभु खाई भीक्षेची भाकरी
भक्ता प्रेमा पोटी जाई गरिबा घरी
माणिक प्रभूंना करतो प्रणाम ३
प्रभु भजनाची ओढ लागली
प्रभु मायेची छाया लाभली
कल्पवृक्ष लाभले आम्हा जीवनी
माणिक प्रभूंना करतो प्रणाम ४
कान्हा म्हणे या भक्त जना
प्रभु भक्तीचा मार्ग खरा
होऊनी जाऊया मुक्त प्रभु चरणी
माणिक प्रभूंना करतो प्रणाम ५
प्रसन्न होवोनि दत्तगुरु अवतरले या भुवरी हो
माणिकप्रभु हे नाम घेवुनी जडमुढ जन तारीले हो
भक्तकार्य कल्पद्रुम ब्रीद हे बसले भक्ता मनी हो
घेऊन जवळी कृपा करी तु भक्तांची माऊली हो
सवंगड्या सम खेळ खेळता लिला अनंत केल्या हो
घेवोनि कवड्या भीमाबाईच्या अष्टपुत्र फळ दिधले हो
व्यंकम्माचा भाव मनीचा पाहुनी प्रभु मनी द्रवले हो
घेऊन जवळी कृपा करी तु भक्तांची माऊली हो
प्रभु फिरतीवर असती जिकडे तिकडे उत्सव घडती हो
भक्तही येती दर्शन घेती नवसे ही फेडती हो
पंथ सकलमत करुनी स्थापन भक्तां पावन करी हो
घेऊन जवळी कृपा करी तु भक्तांची माऊली हो
प्रभु आज्ञेने यज्ञ जाहला वेद घोष बहु झाले हो
गुढ्या पताका रांगोळ्या अन दारी तोरणे सजली हो
आम्हीच आम्हा धन्य मानतो प्रभुचरणी मन जडलो हो
घेऊन जवळी कृपा करी तु भक्तांची माऊली हो
घेऊन जवळी कृपा करी तु भक्तांची माऊली हो
काल ९ फेब्रुवारी, श्री प्रभुगादीचे पाचवे पीठाधीश श्री सिद्धराज माणिकप्रभु यांची ८६वी जयंती. अस्तित्वाचीही काही विशेष योजना होती की काल नेमका एकांत मिळाला. रोजची उपासना आटोपून, श्रीप्रभुंच्या फोटोपाशी हात जोडले आणि झोपेची तयारी केली. अगदी त्याच वेळी श्रीप्रभु संस्थानाने उपलब्ध करून दिलेल्या “गुरुवाणी” ह्या प्रभुपदांच्या गीतांच्या, श्री सिद्धराज प्रभुंच्या सुरेल आणि दैवी स्वरांचा साज चढलेल्या अमुल्य ठेव्याची नेमकी आठवण झाली. ह्या पदांच्या ध्वनिमुद्रणाचा योग कसा जुळून आला, त्याची अत्यंत सुरस कथा श्रीजींनी आपल्या प्रास्ताविकामध्ये सविस्तर कथन केली आहेच. छान पैकी स्नान करून, श्रीप्रभुंसमोर सुवासिक अगरबत्ती लावून, दिव्याच्या मंद परंतु, सोनेरी प्रकाशामध्ये ध्यान लावून सहजासनात बसलो. श्री सिद्धराजप्रभुंच्या हयातीत त्यांचे प्रत्यक्ष दर्शन मला कधी झाले नाही, परंतुज्ञ ह्या गुरुवाणीसाठी निवडलेल्या त्यांच्या लोभस चित्रामध्ये दिसत असलेल्या, तंबोऱ्यावर फिरणाऱ्या उजव्या हाताच्या बोटांची जादूच जणू एखाद्या मखमली स्पर्श प्रमाणे माझ्या मनबुद्धीवर झाली आणि मन क्षणार्धात श्रीप्रभु मंदिरातील आनंद मंटपात जाऊन पोहोचले.
त्यावेळी सर्वांच्या विनंतीला मान देऊन श्री सिद्धराज प्रभु म्हणाले होते, की तुमच्या इच्छेनुसार मी श्रीप्रभुंची पदे म्हणेन, पण ती कोणत्याही इतर ठिकाणी न म्हणता श्रीप्रभु मंदिरातच म्हणेन. आणि ध्वनिमुद्रणाच्या तांत्रिक बाबींना बाजूला ठेवून, त्यांची उपेक्षा करून आपल्या आवडत्या वादकांना घेऊन श्री सिद्धराज प्रभूंनी आपल्या दैवी स्वरामध्ये ही पदे अत्यंत भावविभोर होऊन गायली होती. काय मंतरलेली रात्र असेल ती. माणिक नगर म्हणजे संगीताचे माहेरघरचं आणि त्यातही श्री सिद्धराज प्रभुंसारखे सुरांचे आणि संगीताचे मर्म जाणणारे, आपल्या गायनाचे सर्व कसब पणाला लावून, श्रीप्रभुंच्या संजीवन समाधी समोर एकतानता साधत होते. तबल्यावरची ती मोहक थाप, टाळांची मंदमंद किणकिण, सारंगीची सुमधुर धुन, झांजांचा मोहक नाद, शास्त्रीय संगीताची जाण असलेल्या शिष्यांची तोलामोलाची साथ आणि श्री प्रभुभक्तीच्या रंगात पूर्णतः रंगून जाऊन टीपेला पोहोचलेला श्री सिद्धराज प्रभुंचा धीर गंभीर आणि तितकाच मंजुळ स्वर. आवाजातील चढ-उतार, तालसुरांची सुरेख लयबद्धता, प्रत्येक पदागणिक द्विगुणित होणारा आनंद, सगळा आसमंत प्रभुभक्तीने भरलेला, ही वेळ, ही रात्र संपूच नये, असे उपस्थित सर्वांनाच वाटत असणार. त्यावेळी उपस्थित प्रभुभक्तांचे भाग्य किती थोर की, ह्या सुरेल भजनाचा आनंद त्यांना मनमुराद लुटता आला.
क्षणभर ती बैठक डोळ्यासमोर तरळून गेली. श्री सिद्धराज प्रभुंची तंबोऱ्याच्या तारांवरून सहजतेने आणि तितक्याच नजाकतीने फिरणारी ती सुकोमल बोटे, तंबोऱ्याची साथ सोडून मध्येच हातामध्ये धरलेला झांज, मनाच्या त्या प्रफुल्लीत अवस्थेत उंचावलेले हात आणि हातवारे, चेहऱ्यावरचे प्रफुल्लित स्मित, वादकांसोबतची डोळ्यांची नजरानजर, परस्परांना दिलेली दिलखुलास दाद, सर्व काही डोळ्यासमोर साकारत होतं. श्री सिद्धराज प्रभुंच्या ह्या गायनसेवेने अतिशय संतुष्ट झालेल्या श्रीप्रभुंच्या संजीवन समाधीतून फांकलेली चैतन्याची आभा श्री सिद्धराज प्रभुंचा चेहरा जणू उजळवून टाकत होती. त्या मैफिलचा मीही आता एक भाग झालो होतो. ती भावविभोरता, ती एकरूपता ह्या पदांच्या माध्यमातून अनुभवता येत होती. साधारण दीड तासांनी ही अवीट गोडीची संगीत सभा जेव्हा संपली, तेव्हा मध्यरात्र उलटून गेली होती. ध्यानावस्थेतून बाहेर आल्यावर निरभ्र आकाशामध्ये मध्यावर आलेल्या चंद्राचा शितल प्रकाश माझ्या डाव्या खांद्यावर पडला होता. रात्रीच्या गडद अंधारामध्ये आकाशातील चांदणे अजूनच मोहक वाटत होते. श्रीप्रभुंच्या तसविरीसमोर ठेवत असलेल्या दिव्याचा प्रकाशात श्रीप्रभु अजूनच लोभस वाटत होता. ध्वनिमुद्रणाच्या रात्रीच्या वेळेसच्या त्या भरलेल्या वातावरणाचा तोच आनंद, तीच अनुभूती मला अनुभवायला दिल्याबद्दल, श्रीप्रभुचे अत्यंत कृतज्ञतेने आभार मानले. रात्रीच्या त्या गडद अंधारामध्ये, त्या एकांतामध्ये भीतीचा लवलेशही मला जाणवला नाही. कानामध्ये मात्र श्री सिद्धराज प्रभुंचे “भजनी जो दंग, तोचि निर्भय” असे आश्वासक शब्द भरुन राहिले होते.
दत्त तीर्थ धाम माणिक नगर
दैवताचे नाम माणिक प्रभू श्री
साक्षात चतुर्थ दत्त अवतार
कलयुगी भक्ता लाभले श्री दत्त
सकल मत एकची हे स्थान
सर्व धर्म भाव प्रभु चरणी लीन
प्रभु दरबारी येती साधू संत
साई स्वामी गोंदवलेकर हेची हो साक्ष
साधकासी मोक्ष संसारीस मार्ग
जगण्या आधार प्रभु सर्वा देत
चला चला माणिक नगरी प्रभु दर्शना
भक्त कार्या कल्पदृम भेटतील आम्हा
कान्हा म्हणे जना वंदा प्रभु चरणा
मोक्षासी पात्र होऊ चला आता
Recent Comments